Κυπερούσα

«Να ’χα νερό από τον Σύριγγα, σταφύλι από τα Χρούσα και ένα κλωνί βασιλικό από την Κυπερούσα».

 —τοπικό ρητό

Η τοποθεσία Κυπερούσα αποτελεί ένα εξαιρετικά καλοδιατηρημένο παράδειγμα της παραδοσιακής αγροτικής καλλιέργειας με αναβαθμίδες. Ο κ. Αυγουστής, ένας αγρότης που καλλιεργεί τις αναβαθμίδες που βρίσκονται στην Κυπερούσα δίπλα στον αυτοκινητόδρομο, συνδέεται με την ιστορία ενός φυτού και μιας συγκεκριμένης καλλιέργειας που χαρακτήρισε την περιοχή: της τριανταφυλλιάς. 

Οι τριανταφυλλιές φυτεύονταν παλιότερα κατά μήκος όλων των ξερολιθιών της περιοχής. Η ποικιλία που καλλιεργούνταν σε αυτούς τους τοπικούς κήπους είχε καταγωγή από τη Βουλγαρία και είναι γνωστή για την παραγωγή αρωματικού ανθόνερου και αιθέριου ελαίου, με τα οποία αρωμάτιζαν παλαιότερα τα ξακουστά συριανά λουκούμια. Ο κ. Αυγουστής ακόμα φυτεύει μερικές από αυτές τριανταφυλλιές δίπλα σε μία από τις αναβαθμίδες για να συνεχίσει την παράδοση της καλλιέργειάς τους. Δεν είναι τυχαίο που η περιοχή φιλοξενεί μια πλούσια φυτική βιοποικιλότητα: οι αναβαθμίδες βοηθούν αποδεδειγμένα στη μείωση της διάβρωσης και της αποστράγγισης του εδάφους, ενώ ταυτόχρονα, ανάμεσα στις πέτρες βρίσκουν καταφύγιο πολλά μικρά ζώα, και έντομα χτίζουν τις φωλιές τους.

Η εγκατάλειψη των αναβαθμίδων αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά νησιά, καθώς με την καταστροφή τους εξαφανίζεται και το μοναδικό μέσο προστασίας του τοπίου και των οικοσυστημάτων που αυτό φιλοξενεί, εξαιτίας των έντονων καιρικών συνθηκών που επικρατούν σε αυτά τα οικοσυστήματα. Παράλληλη συνέπεια είναι ότι η διαθέσιμη καλλιεργήσιμη γη σε κάθε νησί ελαττώνεται συνεχώς, και επομένως οι ελπίδες για σχετική αυτάρκεια του καθενός από αυτά χάρη στην παραγωγή μειώνονται.