Σπήλαιο Φερεκύδη

Ο Ν. Ι. Πολίτης εξέφρασε πρώτος επίσημα την άποψη ότι το σπήλαιο που βρίσκεται κοντά στην περιοχή Κυπερούσα υπήρξε η κατοικία του φιλόσοφου Φερεκύδη. Ο Φερεκύδης Σύριος (580-520 π.Χ.) ήταν θεογονιστής ποιητής και φιλόσοφος και θεωρείται ο εφευρέτης του πρώτου ηλιακού ρολογιού. Η κοσμολογική του θεωρία περιγράφει τρία συμπαντικά κοσμογονικά στοιχεία, τις θεότητες Ζα, Χρόνο και Χθονίη.

Τον 6ο π.Χ. αιώνα ο Φερεκύδης βρέθηκε στη Σάμο όπου υπήρξε δάσκαλος του Πυθαγόρα. Μέσα στο σπήλαιο που έζησε αργότερα στη Σύρο υπάρχει ένα χαραγμένο σχέδιο ερωτικού περιεχομένου από τον ίδιο αιώνα. Το σπήλαιο βρίσκεται στην πλαγιά που ξεκινάει ακριβώς πάνω από τη χωματερή του νησιού. Οι κάτοικοι έχουν επανειλημμένα διαμαρτυρηθεί καθώς η χωματερή είναι ανοιχτή και βρίσκεται σε σημείο με πολύ δυνατούς ανέμους, δίπλα στη θάλασσα, με αποτέλεσμα τα απορρίμματα που είναι πιο ελαφριά, και ιδιαίτερα οι νάιλον σακούλες, να «απογειώνονται» και να μολύνουν τόσο τη θάλασσα όσο και την πλαγιά όπου βρίσκεται το σπήλαιο, η οποία είναι καλυμμένη από πλαστικά σκουπίδια. Ανάμεσα στις σακούλες αναπτύσσεται μια ιδιαίτερη φυτική βιοποικιλότητα: τόσο τα είδη φρυγάνων που συναντάμε και στο υπόλοιπο νησί, όσο και μια μεγάλη ποικιλία από βρώσιμα αγριόχορτα, άγριους βολβούς και φυτά που αναπτύσσονται σε σχισμές βράχων.